Küresel çapta ekonomik bir krizin yaşandığı 2020 yılı Büyük Duruş olarak nitelendirildi. Covid-19 salgınından kaynaklı, hem bireysel hem de kurumsal açıdan ekonominin ciddi bir risk altına girdiği bu dönem 1930’lardaki Büyük Buhran ve 2008 yılındaki Büyük Durgunluk ardından tüm piyasaları alt üst etti. Ekonomik belirsizliklerin zirveye ulaştığı bu dönemde likidite ihtiyacının artması ile merkez bankaları, finansal piyasayı ve reel ekonomiyi desteklemeye yönelik adımlar attı.
Haberde Ne Var?
Düşük Faiz Politikalarına Fed Liderlik Etti
2020 yılında yaşanan ekonomik belirsizlik sebebi ile merkez bankaları genişleyici para politikaları ve tarihi düşük faiz politikalarına başladı. 2008 yılında da deneyimlenen bu sürece Fed liderlik etti. Fed’in başlattığı yeni politikaları birçok ülkenin merkez bankası da takip etti.
ABD’de ilk vakanın görülmesinin ardından harekete geçen Fed, mart ayı itibari ile ilk faiz düşürme işlemini gerçekleştirdi. Fed mart ayında politika faizini 50 baz puan indirdi. Bu kararın üzerinden henüz 2 hafta geçmeden politika faizi 0 ile 0,25 arasına indirildi.
2020 Yılında En Fazla Faiz İndirimi Mart Ayında Yapıldı
2020 yılında birçok merkez bankasının uyguladığı faiz indirimlerinin en çoğu mart ayında yapıldı. Yılın ilk ayında 9 ülkede 25 ile 200 puan baz arasında faiz indirimine giderken, ikinci ayında ise 13 ülke faiz indirimine gitti. Mart ayında ABD, İngiltere, Kanada, İzlanda, Hong Kong, Norveç ve Pakistan’ın da içinde bulunduğu birçok ülke ise 2 defa faiz indirimi yaptı. Bunların dışındaki birçok ülkede de 1 defa faiz indirimi yapıldı. Mart ayında 17 tanesi 2 defa olmak üzere toplam 54 merkez bankası politika faizinin düşürdü.
Salgının Zirve Yaptığı Nisanda Da Faiz İndirimleri Devam Etti
Mart ayının ardından salgının zirve noktasına ulaştığı nisan ayında da politika faizlerini düşürmeye yönelik hareketler devam etti. Nisan ayında içlerinde Türkiye’nin de bulunduğu 27 ülke faiz indirimi yaptı. Mayıs ayında 22 ülkenin yaptığı faiz indirimini haziran ayında ise 19 kez faiz indirildi.
2020 Yılının Üçüncü Çeyreğinde Faiz İndirimleri Yavaşladı
2020 yılının üçüncü çeyreğinde normalleşme adımlarının hızlanması ile beraber faiz indirimleri de yavaşlamaya başladı. Önceki dönemine göre faiz indirimleri ivme kaybetse de temmuz ayında 10 ülke, ağustos ayında 8 ülke ve eylül ayında da 11 ülke faiz indirimi yaptı.
Son Çeyrekte Politika Değiştiren Ülkeler Oldu
2020 yılının son çeyreğinde ise ülkelerdeki faiz politikalarında değişiklikler yaşanmaya başladı. Türkiye ilk kez faiz artırımını eylül ayında gerçekleştirirken, üçüncü çeyrekte Ermenistan ve Arjantin de faiz arttırdı.