18 Mart tarihinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Mart ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısından 200 baz puanlık faiz artış kararının çıkmasıyla birlikte, Cumhurbaşkanlığı kararı ile faiz kararından iki gün sonra Merkez Bankası başkanlık görevinde değişiklik yapıldı ve Naci Ağbal aniden görevden alındı. Naci Ağbal’ın yerine Şahap Kavcıoğlu’nun getirilmesi ile birlikte yurtiçi ekonomi piyasalarında, TL adına belirsizlik ve güvensizlik oluştu. Bu gelişmelere bağlı olarak TL hızla değer kaybı yaşadı. Dolar/TL kurundaki hızlı artış, yabancı yatırımcıların TL cinsi varlıklardan hızla uzaklaşmasına yol açtı. Öte yandan 22 Mart tarihinde, yabancı yatırımcıların bankalardaki döviz işlemlerinde 9,1 milyar dolar ile tarihi bir rekor kırıldı. TCMB verilerine göre yurtiçi bankalarının yurtdışı bankalarla ve müşteriler ile spotta TL karşılığındaki döviz işlem hacmi 9 milyar 125 milyon dolar olarak kaydedildi. Söz konusu veriler aslında çift taraflı işlemleri kapsıyor ancak uzmanların ve analistlerin tahminlerine göre işlemlerin büyük bir bölümü TL karşılığındaki döviz satışlarından kaynaklanıyor.
Haberde Ne Var?
Bir Önceki Rekor 2013’te Kırıldı
22 Mart tarihinde, yurtiçi bankalarının yabancılar ile olan TL karşılığı döviz işlemlerinde rekor seviyede işlem gerçekleşmeden hemen önceki haftada, Mart ayındaki 15 işlem günü ortalamasında aynı işlemler ortalama olarak 1,9 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmişti. Böylece 22 Mart tarihinde bu seviye 5 katına ulaşmış oldu. Bundan bir önceki, aynı kulvarda gerçekleşen rekor 3 Mayıs 2018 tarihinde 8,1 milyar dolar ile kırılmıştı. Öte yandan 22 Mart öncesindeki son işlem günü olan 19 Mart tarihinde de bu işlemler 2,3 milyar dolar bandında gerçekleşti.
22 Mart’ta 18,1 Milyar Dolarlık İşlem Hacmi Gerçekleşti
Yurtiçi bankalarının yabancılar ile döviz işlemlerinde rekor kırılan 22 Mart tarihinde, yabancılar çoğunlukla TL satıp döviz aldı ancak yurtiçinde yerli yatırımcılar yüksek kur farkından kar amacı ile döviz bozdurmayı tercih etti. 22 Mart tarihinde yurtiçinde bankaların yurtiçi müşteriler ile TL karşılığı döviz işlemleri de 7 milyar 526 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Yurtiçi bankaların, bankalar arası spot piyasasındaki 1 milyar 420 milyon dolarlık işlemler de hesaplandığında, 22 Mart Pazartesi günü 18,1 milyar dolarlık işlem hacmi kaydedilmiş oldu.
Türkiye’ye Swap Yolu İle Giren Sıcak Parada Tarihi Çıkış
Naci Ağbal, 7 Kasım 2020 ile 19 Mart 2021 tarihleri arasında Merkez Bankası başkanlık görevinde kaldı. İngiliz Financial Times gazetesi, bu süreçte swap kanalı ile Türkiye’ye 16 milyar dolar sıcak para girişi olduğunu, bu paranın yaklaşık 6,5 milyar dolarlık bölümünün 22 ve 23 Mart tarihlerinde Türkiye’den çıktığını aktardı.